Gözlerin Korunmasında Kirpiklerimizin Rolü

Gözler vücudun dış dünyaya açılan pencereleridir. Bu pencerelerin korunması ve bakımı özel bir sistem sayesinde sağlanır. Göz kapakları, mükemmel bir şekilde işleyen bu sistemin en önemli parçalarından biridir. Kirpikler de bu muhteşem koruma sisteminin bir parçası ve insan suretini güzel kılan bir estetik harikasıdır.

Göz, oldukça kompleks bir yapıya ve çok özel bir işleve sahip olmasına rağmen bedenimizde çok küçük bir yer kaplar. Tıpkı değerli bir mücevherin kutusunda saklanması gibi kafatasımızın içinde dış etkenlerden korunacak bir biçimde saklanır. Sahip olduğu görevin önemi ile doğru orantılı olarak, üstün bir yaratılış sayesinde korunur.

Gözün korunması son derece estetik bir görünüm içerisinde sağlanır. Bu korumayı, göz etrafında son derece sert, zırhımsı bir kabuk da sağlayabilirdi. Oysa gözün çevresinin kemik yapısı, göz kapakları, kaşlar ve kirpikler son derece estetik ve simetrik bir görünüm meydana getirirler.

Kirpiklerin Koruma İşlevi

Göz kapağının sınırından çıkan kirpikler, göze estetik bir güzellik ve ifade katmalarının yanı sıra onu tozdan ve yabancı maddelerden korurlar. Kirpikler koptukları veya kesildikleri zaman tekrar uzarlar. Uzama işlemi, kirpik eski boyutuna geldiğinde biter. Bir kirpiğin uzaması ise 2 ya da 3 ay alır.

İnsan kirpikleri tıpkı kedilerin bıyıkları gibi çalışırlar, onlar gibi dokunulmaya çok hassastırlar. Dolayısıyla toz ya da başka bir zararlı madde göze temas edecek olsa bir refleks olarak kirpikler gözü korurlar. Bu, Allah’ın yaratmasındaki güzelliğin eşsiz örneklerinden yalnızca biridir. Allah, bir ayette yaratılıştaki kusursuzluğu şu şekilde haber vermiştir:

“O Allah ki, yaratandır, (en güzel bir biçimde) kusursuzca var edendir, “şekil ve suret” verendir. Göklerde ve yerde olanların tümü O’nu tesbih etmektedir. O, Aziz, Hakimdir.” (Haşr Suresi, 24)

Kirpiklerimiz Nasıl Kavisli Bir Şekil Alır?

Kirpikler düzgün, yumuşak ve yukarı doğru hafifçe kıvrıktırlar. Bu şekil, hem kullanışlı hem de son derece estetiktir. Zeis adlı bezlerin salgıladıkları yağlı bir salgı ile kirpikler yağlanır, kavisli elastik bir yapı kazanırlar. Eğer bu ince bakım yapılmasaydı kirpikler son derece sert olacak, her göz kırpmada rahatsızlık verici bir karışma ve takılma hissi meydana gelecekti.

Gözümüz için büyük önem taşıyan bir başka unsur olan gözyaşının da, kirpiklerin kavisli yapısında rolü vardır. Gözyaşı üç ayrı tabakadan oluşur.

En üstte yağlı lipid tabakası, ortada lacrimal bezleri tarafından üretilen aqueous tabakası ve dipteki musin tabakası. Bu tabakalardan en üstte bulunan lipid tabakası hem konjonktivanın (gözün üst tabakasını yağlayan doku) üzerindeki tabakanın nemlenmesini, hem de kirpiklerin yukarıda bahsedilen kavisli yapıyı almasını sağlayan tabakadır. Bu tabakalar kirpiklerin kıl keselerine açılan yağ bezleri olan Zeis bezleri tarafından üretilirler.